Οι ξένοι φίλοι

[Ο]ι άνθρωποι αυτοί θα ήταν κατάλληλοι για να κυριεύσουν τον κόσμο, φτάνει να ‘ξεραν τι θα πει κόσμος. Όμως δεν ήξεραν. Γιατί ζούσαν μακριά από τον κόσμο [...]
Γιόζεφ Ροθ, Το εμβατήριο Ραντέτσκυ, μτφ. Δ. Δημοκίδης, Εκδόσεις Ροές 2009, σ. 188

Θα τη βάλουμε στο ζυγό τη συφορά, μη φοβάσαι Λουκά μου! του αποκρίθηκε ο παπάς. Θα μπει στη δούλεψή μας, θα το δεις. Δουλειά, υπομονή, αγάπη, να τ' άρματά μας. Έχετε εμπιστοσύνη. .... Ριζώνουμε παιδιά μου, πιάνουμε πάλι στο χώμα, θα πετάξουμε πάλι μπόι, έχετε εμπιστοσύνη!

Νίκου Καζαντζάκη Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται, εκδόσεις Ελ. Καζαντζάκη 1974, σ. 171


Οι ξένοι φίλοι ήρθαν να περάσουν μία εβδομάδα μαζί μας τα Χριστούγεννα. Ήταν η πρώτη τους επίσκεψη στην Ελλάδα. Περάσαμε πολύ ωραία, φάγαμε και ήπιαμε κατά το έθιμο, αλλά και περιηγηθήκαμε την Πελοπόννησο, κάναμε βόλτες στην φύση και σε παραδοσιακά χωριά, είδαμε οινοποιεία και ελαιοτριβεία, περιπλανηθήκαμε στο κλεινόν άστυ και στη νυχτερινή Αθήνα. Μέχρι και σουβλάκι φάγαμε στου Μπαϊρακτάρη (χωρίς να τοποθετηθούμε επί του θέματος της διαπλοκής!). Οι φίλοι μας ενθουσιάστηκαν με όλα. Με το φαγητό και το κρασί, την ποιότητά τους δηλαδή και την ποιότητα της εξυπηρέτησης, την φιλοξενία παντού, την ομορφιά της ελληνικής φύσης (ακόμα και στα καμένα!) και των παραδοσιακών πόλεων και οικισμών, μέχρι και με την γενική αισθητική των πόλεων, τα ωραία καφέ, την μαγεία των αρχαιολογικών χώρων και την φροντίδα με την οποία αναδεικνύονται (έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ο τρόπος με τον οποίο εντειχίζονται και αναδεικνύονται σε γυάλινες προθήκες στο μετρό και σε μουσεία, αλλά και σε δημόσιους χώρους και μέσα στα καφενεία ακόμα), την διάσπαρτη ιστορία παντού, τη ζεστασιά των ανθρώπων και τη ζωντάνια των πόλεων.

Βέβαια, συμφωνήσαμε πως αλλιώς είναι να είσαι τουρίστας σε ένα μέρος και αλλιώς κάτοικος, διαφορετικά τα αντιμετωπίζεις όλα όταν εμφορείσαι από την ενθουσιώδη ματιά του πρώτου, και αναπόφευκτα εστιάζεις στα προβλήματα όταν εμπίπτεις στην κατηγορία του δεύτερου. Αλλά, συμφωνήσαμε όλοι, αυτό ισχύει για κάθε χώρα, λαό, και πόλη. Όντας καλοπροαίρετοι, αλλά και αντανακλώντας την αγάπη τους για μας, οι φίλοι μας μας βοήθησαν να δούμε την Ελλάδα με άλλο μάτι, να θυμηθούμε ότι μπορείς να δεις κάθε νόμισμα από δύο όψεις, και ότι κι εμείς, αν και από καιρό πλέον απόδημοι, τείνουμε να βλέπουμε τα πράγματα από την ...σκοπιά του μόνιμου κάτοικου. Εν κατακλείδι, οι φίλοι μας μας υπενθύμισαν την οπτική γωνία του μισογεμάτου ποτηριού. Όλα πατρίδα μας, και παρά τις αναντίρρητες δυσκολίες και τα προβλήματα, είναι όλα πολύ ωραία και συνεχίζουν να μας κάνουν περήφανους.

Γειά σου Ελλάδα, μας γέμισες τις μπαταρίες και τούτη τη φορά. Είσαι φτιαγμένη από φίνα πρώτη ύλη, ανθρώπους, περιβάλλον, βοηθάει βέβαια και ο περίφημος καιρός και το υπέροχο φως. Θα βρεις τον βηματισμό σου και θα ξεπεράσεις την δυσκολία. Με ψηλό ηθικό, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις σου, υπομονή, επιμονή, πείσμα, οργάνωση και συντεταγμένη προσπάθεια, συνεργασία και ομαδικό πνεύμα, αλληλεγγύη και αίσθηση κοινωνικής ευθύνης, καθολική και αναλογική συμμετοχή στην κοινή προσπάθεια, θα τα καταφέρεις να επανακάμψεις. Η «επόμενη μέρα» θα σε βρει μία καλύτερη κοινωνία, πάλι σε δρόμο κοινωνικής, πολιτιστικής, ηθικής ανόδου και ανάτασης, με ανοιχτούς ορίζοντες και ικανή αυτοπεποίθηση ώστε να διαλέγεσαι επί ίσοις όροις, χωρίς να μαϊμουδίζεις, με την παγκόσμια πνευματική και πολιτιστική πρωτοπορία. Ο λαός σου είναι ανήσυχος, πολυμήχανος, πολυτάλαντος, με έμφυτη ροπή προς την δημιουργία και το ωραίο, ο τόπος σφύζει από ιστορία, παράδοση και πολιτισμό λαϊκό και λόγιο. Όλ’ αυτά είναι γνωρίσματα που υποστηρίζουν μία ήδη ευημερούσα χώρα, αλλά και που αν καλλιεργηθούν παραπέρα, θα κατοχυρώσουν μία επίζηλη θέση ανάμεσα στην κοινωνία των εθνών, σε βάθος χρόνου.