10 ΑΞΟΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η Ελληνική οικονομία (και κοινωνία) πάσχει (κατά την άποψή μου) από πέντε ειδών (αλληλοσυνδεόμενες) δομικές και διαρθρωτικές αδυναμίες:

• Χαμηλή παραγωγικότητα - με αντίκτυπο στην ακρίβεια, καθήλωση εισοδημάτων, υστέρηση ανταγωνιστικότητας, εξωτερικό έλλειμμα και αλλού.
  
• Υπερχρέωση νοικοκυριών, επιχειρήσεων, κρατικού τομέα, και ασφαλιστικού συστήματος – με αντίκτυπο σε όλα, κίνδυνο χρηματοπιστωτικής καθίζησης και φαλκίδευση των προοπτικών των μελλοντικών γενεών (ήδη αισθητή στο χάσμα μεταξύ της γενιάς των 700 ευρώ και της υπόλοιπης οικονομίας).
  
• Υπερμεγέθη και αναποτελεσματικό κρατικό τομέα – με αντίκτυπο στο έλλειμμα και χρέος της γενικής κυβέρνησης, την ακρίβεια, το εξωτερικό έλλειμμα, και τις ελλιπείς δημόσιες υπηρεσίες.
  
• Εντεινόμενη κοινωνική και περιφερειακή εισοδηματική ανισότητα.
  
• Κλειστή και συντεχνιακή οικονομία (όπως και κοινωνία – καρτέλ, συντεχνίες, αδιαφάνεια) – με συνέπεια την ακρίβεια και την έλλειψη καινοτομίας.
  

Για την αντιμετώπιση αυτών των αδυναμιών, απαιτούνται:

• Αλλαγή πορείας με καθολική κινητοποίηση της κοινωνίας, που
  
• Μπορεί να επιτευχθεί μόνο σην βάση ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, με δίκαιο επιμερισμό ωφελειών και θυσιών (η προοπτική της προόδου με κοινωνική δικαιοσύνη μπορεί να δημιουργήσει αυτήν την ‘φυγή προς τα εμπρός’), και
  
• Δράσεις που θα έχουν χαρακτήρα συνολικό, στην βάση ενός σαφούς προγράμματος., έτσι ώστε να δημιουργηθεί σαφής δυναμική και ‘κρίσιμη μάζα’ προόδου. Αποσπασματικά «μέτρα» δεν θα έχουν κανένα αποτέλεσμα.
  
• Πρέπει επίσης να γίνει μία βασική διευκρίνηση. Η κακή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, η ανάγκη στήριξης της οικονομίας σε συνθήκες κρίσεις, και η ελλιπής υποδομή καθιστούν αδύνατη την χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Τα έσοδα πρέπει να αυξηθούν για να επιτρέψουν σταδιακή μείωση του χρέους (που θα επιφέρει παραπέρα πολλαπλασιαστικά οφέλη λόγω της μείωσης των τόκων), στήριξη της οικονομίας, ειδικά της «πράσινης» (δες πιο κάτω) και ενίσχυση της πάσης φύσεως υποδομής. Οι πιο αδύνατες εισοδηματικά τάξεις έχουν ήδη υποφέρει πέρα από το κοινωνικά δίκαιο, και δεν μπορεί να επιβαρυνθούν κι άλλο – δεν μπορούν όμως να περιμένουν και ελάφρυνση. Οι πιο ισχυροί, που τόσο ευνοήθηκαν από τις πολιτικές των κυβερνήσεων Καραμανλή, πρέπει να επωμιστούν περισσότερο βάρος αναλογικά με τις δυνατότητές τους. Αναστροφή της πορείας στην λογική του αφελούς Κεϋνσιανισμού («δώστα όλα») δεν είναι δυνατή. Να δώσει τι; Από τα ήδη χρεωστούμενα; Όλοι οι έλληνες και ελληνίδες καλούνται να συνεισφέρουν στην βάση του κοινωνικού συμβολαίου που περιγράφηκε πιο πάνω. Το «δώστα όλα» βάζει το άτομο πάνω από το σύνολο, και δεν μπορεί να αποτελεί βάση για μιά ελπιδοφόρα αναγέννηση της οικονομίας και της χώρας γενικά. Το ΠΑΣΟΚ χτίζει ένα καλύτερο αύριο για το κάθε άτομο μέσα από την προκοπή του συνόλου, όχι ενάντια σ’ αυτήν.

Όλα τα παρακάτω σημεία αναλύονται διεξοδικά σε πολλές άλλες καταχωρήσεις σ’ αυτήν την ιστοσελίδα (δες π.χ. την καταχώρηση την σχετική με την παραγωγικότητα και παγκοσμιοποίηση του Ιουλίου 2008). Παρακάτω γίνεται μόνο μία σύνοψη – η σειρά δεν έχει σημασία.

Άξονες πολιτικής:

1. Άνοδος της παραγωγικότητας με περιορισμό όλων των δραστηριοτήτων (ιδιωτικών ή δημοσίων) που έχουν χαμηλό λόγο κοινωνικού οφέλους προς απαιτούμενους πόρους – αυτό περιλαμβάνει δραστικό περιορισμό σπατάλης, άνοδο της ταχύτητας εξυπηρέτησης του πολίτη και πάταξη της διαφθοράς. Ρήξη με κατεστημένα και συντεχνιακά μικροσυμφέροντα όπου αυτά δεν συμβαδίζουν με το συλλογικό συμφέρον. Σπάσιμο μονοπωλιακών καταστάσεων, καρτέλ, και συντεχνιών.
   
2. Εξωστρεφής και καινοτόμος ανάπτυξη, με ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της χώρας: Δραστική, σαφής και πολύπλευρη ενίσχυση της υγιούς, καινοτόμου και εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας. Όχι φιλοδωρήματα σε γνωστούς, αλλά στήριξη του πραγματικά καινούριου και υποσχόμενου. Εξωστρέφεια υπό την έννοια του εντονότερου προσανατολισμού σε εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών και όχι κεφαλαίου (που μειώνει το κεφάλαιο που επενδύεται εδώ). Ανάπτυξη βασισμένη στην παραγωγή και όχι σε εισροές ζεστού χρήματος, και φούσκες χρηματιστηριακές ή ακινήτων.
   
3. Τρίπτυχο για την αναδιάρθρωση του κράτους:
   - Διαφάνεια.
   - Ενίσχυση των δημοσίων υπηρεσιών, αλλά και
   - σταδιακή μείωση των πόρων που απαιτούνται γι αυτές.
   
4. Τρίπτυχο φορολογίας:
   - Αύξηση της φορολογίας των υψηλότερων εισοδημάτων που χρησιμοποιείται για μείωση ελλειμμάτων και αύξηση των δημοσίων επενδύσεων.
   - Πάταξη της φοροδιαφυγής.
   - Τα επενδυόμενα κέρδη απαλλάσσονται της φορολογίας.
5. «Έξυπνος Κεϋνσιανισμός» που ενισχύει τόσο την προσφορά, μέσω της ανάπτυξης των υποδομών, όσο και την ζήτηση, στη βάση κανόνων/καταστατικής διοίκησης. Ανάπτυξη και έξοδος από την κρίση με δραστική τόνωση των δημοσίων επενδύσεων - κυρίως ‘πράσινου’ χαρακτήρα (ε, τι ΠΑΣΟΚ είμαστε;). Κανόνες και καταστατική διοίκηση που δημιουργούν πλέγμα κινήτρων για υγιή επιχειρηματικότητα, και όχι λογική του "έχει ο θεός" (και το κράτος).
6. Πράσινη οικονομία (δες σχετικές δημοσιεύσεις). Το περιβάλλον είναι πρόκληση και ευκαιρία. Οι νέες τεχνολογίες θα δημιουργήσουν το νέο βιομηχανικό τοπίο για τις επόμενες γενιές. Η Ελλάδα, πλούσια σε φυσικούς (ανανεώσιμες πηγές) και ανθρώπινους πόρους, είναι σε θέση να ανέβει εγκαίρως στο τρένο και να καθιερώσει πλεονέκτημα τεχνολογικό, εξαγωγικό, απασχόλησης.
   
7. Απασχόληση: Στοχευμένη ενίσχυση, και σύνδεση με την επανεκπαίδευση και την υποχρέωση ανάληψης της πρώτης σχετικής ευκαιρίας.
   
8. Θεσμικό τρίπτυχο:
   - Επιτάχυνση των ρυθμών απόδοσης δικαιοσύνης (ποιός θα επενδύσει στην Ελλάδα όταν για να τελεσιδικήσει μία υπόθεση κάνει 10 χρόνια;)
   - Απλοποίηση της νομοθεσίας.
   - Πάταξη της διαφθοράς.
   
9. Κοινωνικό δίπτυχο:
   - Στοχευμένη ενίσχυση στα πολύ μικρά εισοδήματα και τις ευάλωτες κατηγορίες πολιτών.
   - Ενίσχυση δημοσίων και κοινωνικών υπηρεσιών.
   
10. Τετράπτυχο διοίκησης:
    - Χρηστή διαχείριση (πολλά μπρούν να γίνουν εάν απλά και μόνο οι κυβερνώντες κάνουν σωστά και έντιμα την δουλειά τους).
    - Αξιοκρατία (οι καλύτεροι μπροστά προς το συμφέρον όλων).
    - Ανοιχτή και ανεκτική κοινωνία (βρίσκεις το δίκιο σου ανώνυμα στην βάση μιάς απλής αίτησης, χωρίς αποκλεισμούς οποιουδήποτε είδους, κλειστές κάστες, συντεχνιασμούς, ή κουμπάρους).
    - Καταστατική διοίκηση (αρχές και κανόνες σε όλα τα επίπεδα, με επιμερισμό της ευθύνης και των αρμοδιοτήτων μεταξύ των οργάνων).